برترین اخلاق در دنیا و آخرت

عفو گذشت از تقصیر دیگران و نادیده گرفتن خطاهای آنان، از مکارم و محاسن اخلاق و آداب معاشرت و از ویژگی‌های بارز اهل ایمان است. در قرآن کریم آمده است: «و ان تعفوا و تصفحوا و تغفروا فان الله غفور رحیم؛ اگر عفو کنید و صرف نظر نمایید و ببخشید (خداوند شما را می‌بخشد) چرا که خداوند آمرزنده و مهربان است» (تغابن/14).

امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) می‌فرماید: «المؤمن یعفو عمّن ظلمه؛ انسان مؤمن از جفاکاران خود گذشت می‌کند». همچنین آن حضرت در توصیف اهل ایمان می‌فرماید: «عفوه یغلبوا حقده؛ مؤمن گذشتش بر کینه‌اش غلبه دارد» (همان/311)، در جای دیگر نیز می‌فرماید: «المؤمن اذا قدر عفا ؛ مؤمن در وقت اقتدار (به جای کینه ورزی) گذشت می‌کند». در قرآن کریم نیز، عفو و گذشت از ویژگی‌های پرهیزکاران دانسته شده است. خداوند سبحان می‌فرماید: «الذین ینفقون فی السراء و الضراء و الکاظمین الغیظ و العافین عن الناس والله یحب المحسنین؛ (پرهیزکاران) آن‌ها هستند که در وسعت و پریشانی انفاق می‌کنند و خشم خود را فرو می‌برند و از خطاهای مردم درمی گذرند و خدا نیکوکاران را دوست می‌دارد» (آل عمران ،134).