اساسی‌ترین رکن نظام‌های دموکراتیک انتخابات است که طبق آن متصدیان قدرت به دست مردم انتخاب می‌شوند. همه کشورهای دنیا که ادعای دموکراسی دارند سعی دارند انتخابات را در نظام سیاسی‌شان به بهترین صورت اداره کنند.

زمانی تنها طبقات یعنی از جامعه برای مجالس نماینده انتخاب می‌کردند و رأس هرم سیاسی کسی بود که با انتخابات روی کار نمی‌آمد، اما در جمهوری اسلامی انتخابات تکامل یافته‌تر شد و تمام عناصری که به قدرت می‌رسند به نحوی طی انتخابات تعیین می‌شوند و در کار انتخابات تمام شهروندان حضور دارند. ایران جزو بهترین کشورها در زمینه انتخابات است.

مراجعه به آرای عمومی اصلی‌ترین ابزار مشارکت سیاسی در نظام‌های دموکراتیک به شمار می‌رود.

بر این اساس دولت‌ها در نظام‌های مردم سالار تلاش می‌کنند  زمینه مشارکت حداکثری مردم در سیاست را فراهم کنند و موانع را از پیش روی آنان بردارند. انتخاب‌کنندگان انتظار دارند افراد شایسته و نمایندگان واقعی آن‌ها وارد مجلس شوند  و جلوی سوء استفاده‌های احتمالی از حق اساسی مردم گرفته شود.