و. احسان و تربیت

احسان که گونه خاصى از عمل است، در تفکر قرآنى شهید مطهرى، به معناى انسانیت دوستى و دلبستگى به ارزش هاى انسانى است و نه رفتار دلخواه انسان ها. به همین جهت خشونت هاى مشروع، از قبیل جهاد، قصاص و حدود به معناى دفاع از مصلحت، سعادت و انسانیت و تفسیرى از محبت است و نه استثنایى در رابطه با اصل کلى انسان دوستى.۱۴۳ احسان و محبت با چنین مفهومى جزء عوامل تربیتى شناخته شده است.۱۴۴ قرآن مى فرماید: (لاتستوى الحسنه و لا السیّئه); یعنى نیکى و بدى به مردم از نظر اثر همانندى ندارد. (ادفع بالتى هى أحسن); آن که به تو بدى کرده، تو به او نیکى کن. (فاذا الذى بینک و بینه عداوه کأنّه ولیّ حمیم) (فصلت/۳۴); همان کسى که با تو دشمنى دارد، تو اگر او را ببخشى و به او نیکى کنى، دشمنى او تبدیل به دوستى مى شود.۱۴۵ توصیه به احسان در قرآن یک توصیه عمومى است. مؤمنان حتى نسبت به کافران مى توانند محبت نمایند، البته اگر احسان به آنها باعث صدمه به دین و مسلمین نشود: ۱۴۶ (لاینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فى الدین و لم یخرجوکم من دیارکم أن تبرّوهم و تقسطوا الیهم) ممتحنه/۸ ـ ۷ خداوند، شما را از نیکى به کافران که در رابطه با شما جنگ نمى کنند و باعث آوارگى شما نشده اند باز نمى دارد. با توجه به هویت محبت آفرین احسان و نیز عمومى بودن آن، مى توان از نیکى به عنوان عامل رشد روابط اجتماعى و محبت متقابل در سطح انسان ها یاد نمود. اینکه استاد، اثر محبت را که احسان است،عامل تربیت قلمداد مى کند، در مورد غیراولیاى خداوند است، ولى درمورد پیغمبر، على(ع) و هر انسان کاملى، خود محبت و ارادت از نظر ایشان عامل تربیت است. با این تفاوت که کار چند ساله عوامل دیگر را یک روزه انجام مى دهد و چون مغناطیسى انسان را به سوى خود مى کشد. بر اساس چنین فلسفه اى محبت اولیا مطرح است. در زیارت (امین الله) آمده است: (اللهم فاجعل نفسی… محبّه لصفوه أولیائک); مرا دوست دار برگزیدگان اولیاء خود قرار ده.۱۴۷

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: