آری می‎توان محمدی شد لیکن همت اویس قرن می‎طلبد وگوشه چشم جانان.

آنان که خاک را به‎نظر کیمیا کنند

آیا شود که گوشه چشمی به ما کنند

اگر در ملاحظه پیدایش دین اسلام نکته بین باشی، خواهی یافت: این حبل ربوبی، برای پیوند دوباره پیمان‎‎های گسسته شده خدا و انسان آمده است.

برای اتمام منش‎‎های والای انسانی به انسان عطا گردیده.

برای پاسداشت دوستی‎ها و عاطفه‎ها آمده است.

امیر مؤمنان در این رابطه می‎فرمایند: «آن روز مردمان خدا را نمی‎شناختند، پیامبر آنان را هدایت کرد و از گمراهی رهانید و جاهلیت و نادانی را برانداخت» او آمد تا «با دلیل‎‎های روشن سخن گوید و آنان را با نشانه‎‎های الهی، از هر کردار ناپسند بیم دهد و به‎سوی کار‎های نیکو و رفتار نیک فراخواند»3

می‎سزد که شریعت اسلامی را دین دوستی‎ها و مهربانی‎ها و پیوند‎ها نامید. اما نه دوستی‎‎های به فراموشی سپرده شده و مهربانی‎‎های خاک خورده و پیوند‎های نخ‎نما! باید که دل‎ها را شست و سر بر آورد و اسلام را همان‎گونه که هست در دل اندیشه نهاد.

اگر به صفحات کتاب شریعت بنگریم، رشحات مهربانی بر سر و روی انسان می‎ریزد، اما آن‎قدر دل‎ها زنگار گرفته که این رشحه‎ها را نمی‎یابد.

به نیازمندان و بیچارگان و درماندگان تصدق کنید و بزرگان و کهترانتان را بزرگ دارید و از بستگان‎تان دلجویی کنید

در لابلای منشور شریعت نظاره کن! آیا جز مهربانی و دوستی، خواهی یافت؟ «هل الدین الا الحب؟»4

الکلام؛ روی سخنم با آنانی است که پدر و مادر، خواهر و برادر و خانواده را بوسیده و کنار گذاشته‎اند و با افتخار از این جدایی، یاد می‎کنند و خود را قهرمان میدان گسست‎ها و شکست‎ها می‎شناسانند.

بیایید با خود آشتی کنیم و «محمدی» باشیم تا شاید «محمدی» در میان ما باشد و ما را از آتش فتنه‎های‎مان ر‎ها سازد «و ما کان الله لیعذبهم و انت فیهم»5

حتما خطبه شعبانیه را شنیده‎اید! گویا این خطبه، سخنرانی پیامبر گرامی اسلام است که در واپسین روز‎های شعبان و شاید در سال‎های آخر عمر با برکت حضرتش ایراد شده است، خطبه‎ای سراسر مهربانی و شفقت که رسول رحمت برای میهمانان خدا بیان فرموده‎اند.

حضرت ختمی مرتبت در دو فراز از این خطبه به دلجویی از بستگان سفارش می‎فرمایند. نخست آن مجال که می‎فرمایند: «آن‎گاه که گرسنه و تشنه می‎شوید به یاد گرسنگی و تشنگی روزی بیفتید که از فرط نگرانی، آدمی از برادرش می‎گریزد و از همسر و فرزندانش نیز.» حال که دل‎های شما مالامال از معنویت و عطوفت شده «به نیازمندان و بیچارگان و درماندگان تصدق کنید و بزرگان و کهترانتان را بزرگ دارید و از بستگان‎تان دلجویی کنید.»

و در فرازی دیگر فرموده‎اند: «زبان‎های‎‎تان را در کام فرو دارید و دروغ و بهتان و شماتت را به دور اندازید، چشم‎‎های خود را از آن‎چه نباید ببینید به زیر افکنید و گوش‎های‎‎تان را نیز از آن‎چه نباید بشنوید، بسته دارید. با یتیمان مردم، مهربان باشید تا به یتیمان‎‎تان مهربانی کنند.»

«ای مؤمنان در این ماه، خوش‎رو باشید تا جواز گذر از پل صراط را که همه گام‎ها بر روی آن لرزانند برای شما صادر کنند. به زیر دستان‎‎تان سخت نگیرید تا در روز حساب، حساب‎‎تان آسان باشد. شر خویش برگیرید تا خدای بزرگ خشم خویش از شما باز دارد » و دگر بار یتیمان را سفارش کرده و فرمودند: «هر آن‎کس که از بستگان خویش در این ماه دلجویی کند، خدا او را به رحمت ویژه‎اش نائل سازد، در آن روزی که خدا را ملاقات کند و هر آن‎کس که  بستگان خویش را دل نجوید و برنجاند، خدا رحمت خویش از او دریغ دارد در آن روزی که از همه روزها، محتاج‎تر است. »   

مرحوم علامه طباطبایی روایتی را از پیامبر گرامی اسلام نقل می‎کنند که حضرت فرمود: «صِلوا ارحامکم فانه ابقی لکم فی حیات دنیاکم و خیر لکم فی حیات آخرتکم» یعنی از بستگانتان دلجویی کنید که آن سبب مانایی شما در زندگی دنیای‎تان می‎شود و همچنین بهتر است برای شما در سرای عقبای‎تان

دلجویی از بستگان از منظر قرآن

صله‎رحم؛ سنت حسنه‎ای است که قرآن کریم مکرر به آن سفارش فرموده است. از امام صادق (علیه‎السلام) پرسیدند: مراد از آیه 21 سوره رعد «و الذین یصلون ما امرالله به ان یوصل» چه‎کسانی هستند؟ حضرت پاسخ فرمودند: مراد از آن‎چه خدا امر به پیوستن آن فرموده است، خویشاوندان توست و چه‎بسا در آیه 25 همان سوره که می‎فرماید: «الذین یقطعون ما امر الله به ان یوصل»، منظور از کسانی‎که می‎شکنند دستور خدا را در مورد آن‎چه خداوند فرمان به پیوند آن داده است و خداوند آنان را مورد لعن و نفرین قرار داده، کسانی باشند که در برنامه زندگانی خود بستگان را کنار گذاشته‎اند. مشابه این مطلب در سوره بقره آیه 27 نیز آمده است.

و در روایت دیگری از امام صادق (علیه‎السلام)6 از نخستین آیه سوره نساء که می‎فرماید: «و اتقوا الله الذی تسائلون به والارحام» سؤال شد، حضرت در پاسخ فرمودند: «مراد از ارحام خویشاوندان مردم است» که در آیه به جهت قرار گرفتن در کنار تسائلون، به بزرگداشت و تعظیم آنان نیز اشاره کرده است.

علامه طبرسی در مجمع البیان گفته است: این آیه دلالت بر وجوب صله‎رحم می‎نماید.

و همچنین آیات دیگری بر وجوب و اهمیت صله‎رحم فی الجمله دلالت دارند مانند آیات شریفه 83 بقره، 36 نساء، 151 انعام، 23 اسراء که به نیکویی کردن و دلجویی از پدر و مادر و نزدیکان اشاره دارد.

دلجویی از بستگان در احادیث

احادیث بسیاری نیز به ضرورت دلجویی از بستگان تأکید تمام کرده و مکررا به صله‎رحم توصیه می‎کند.

در ذیل همان آیه شریفه سوره نساء که در سطور پیشین گذشت، مرحوم علامه طباطبایی روایتی را از پیامبر گرامی اسلام نقل می‎کنند که حضرت فرمود: «صِلوا ارحامکم فانه ابقی لکم فی حیات دنیاکم و خیر لکم فی حیات آخرتکم» یعنی از بستگانتان دلجویی کنید که آن سبب مانایی شما در زندگی دنیای‎تان می‎شود و همچنین بهتر است برای شما در سرای عقبای‎تان.7

مرحوم علامه مجلسى (رحمت‎الله‎علیه) در مورد (فان ذلک من الدین) می‎گوید: دلجویی از خویشاوندان، از چیزهایى است که خداوند در قرآن به آن دستور داده است

آثار اجتماعی صله‎رحم

و معلوم است که از آثار صله‎رحم، مواسات و مهربانی با یکدیگر است. این مواسات و مهربانی، موجب ماندگاری اجتماع است و مضافا از اعمال نیکی شمرده می‎شود که در آخرت نیز به آن اجر و مزد تعلق می‎گیرد.

در روایت دیگری در کافی از امام باقر (علیه‎السلام) نقل شده است که رسول گرامی اسلام فرمودند: «اوصى الشاهد من امتى و الغائب منهم و من فى اصلاب الرجال و ارحام النساء الى یوم القیامه، ان یصل الرحم و ان کانت منه على مسیره سنه فان ذلک من الدین.»

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: